Samkvæmt skýrslu um framtíðarþróun vetnisorku sem Alþjóðanefnd um vetnisorku gaf út mun eftirspurn eftir vetnisorku á heimsvísu tífaldast fyrir árið 2050 og ná 520 milljónum tonna fyrir árið 2070. Að sjálfsögðu nær eftirspurn eftir vetnisorku í hvaða atvinnugrein sem er til allrar iðnaðarkeðjunnar, þar á meðal framleiðslu, geymslu og flutninga vetnis, vetnisviðskipta, vetnisdreifingar og notkunar. Samkvæmt Alþjóðanefnd um vetnisorku mun framleiðsluvirði alþjóðlegu vetnisiðnaðarkeðjunnar fara yfir 2,5 billjónir Bandaríkjadala fyrir árið 2050.
Vegna gríðarlegrar notkunar vetnisorku og mikils virðis í iðnaðarkeðjunni hefur þróun og nýting vetnisorku ekki aðeins orðið mikilvæg leið fyrir mörg lönd til að ná orkubreytingu, heldur einnig mikilvægur þáttur í alþjóðlegri samkeppni.
Samkvæmt bráðabirgðatölfræði hafa 42 lönd og svæði gefið út vetnisorkustefnu og 36 lönd og svæði eru að undirbúa vetnisorkustefnu.
Í alþjóðlegri samkeppni um vetnisorku eru vaxandi markaðslönd að stefna samtímis að grænum vetnisiðnaði. Til dæmis úthlutaði indverska ríkisstjórnin 2,3 milljörðum Bandaríkjadala til að styðja við grænan vetnisiðnað, ofurborgaverkefnið NEOM í Sádi-Arabíu stefnir að því að byggja vatnsaflsorkuver með vetnisrofsframleiðslu með meira en 2 gígavöttum á yfirráðasvæði sínu og Sameinuðu arabísku furstadæmin hyggjast eyða 400 milljörðum Bandaríkjadala árlega á fimm árum til að stækka markaðinn fyrir grænan vetni. Brasilía og Chile í Suður-Ameríku og Egyptaland og Namibía í Afríku hafa einnig tilkynnt um áætlanir um að fjárfesta í grænu vetni. Í kjölfarið spáir Alþjóðaorkustofnunin að heimsframleiðsla á grænu vetni muni ná 36.000 tonnum árið 2030 og 320 milljónum tonna árið 2050.
Þróun vetnisorku í þróuðum löndum er enn metnaðarfyllri og setur fram meiri kröfur um kostnað við vetnisnotkun. Samkvæmt stefnu og vegvísi um hreina vetnisorku sem gefin var út af bandaríska orkumálaráðuneytinu mun eftirspurn eftir vetni innanlands í Bandaríkjunum hækka í 10 milljónir tonna, 20 milljónir tonna og 50 milljónir tonna á ári, talið í sömu röð, árin 2030, 2040 og 2050. Á sama tíma verður kostnaður við vetnisframleiðslu lækkaður í 2 Bandaríkjadali á hvert kg fyrir árið 2030 og 1 Bandaríkjadal á hvert kg fyrir árið 2035. Lög Suður-Kóreu um eflingu vetnishagkerfis og öryggisstjórnun vetnis setja einnig fram það markmið að skipta út innfluttri hráolíu fyrir innflutt vetni fyrir árið 2050. Japan mun endurskoða grunnvetnisorkustefnu sína í lok maí til að auka innflutning á vetnisorku og lagði áherslu á nauðsyn þess að flýta fyrir fjárfestingum í uppbyggingu alþjóðlegrar framboðskeðju.
Evrópa er einnig að gera stöðugar framfarir í vetnisorku. Í áætlun ESB um endurnýjun orku (EU Repower EU) er lagt til að markmiðið um að framleiða og flytja inn 10 milljónir tonna af endurnýjanlegu vetni á ári fyrir árið 2030 verði náð. Í þessu skyni mun ESB veita fjármögnunarstuðning fyrir vetnisorku í gegnum nokkur verkefni eins og Evrópska vetnisbankann og Fjárfestingaráætlun Evrópu.
London – Hægt er að selja endurnýjanlegt vetni fyrir minna en 1 evru/kg samkvæmt skilmálum sem framkvæmdastjórn Evrópusambandsins birti 31. mars ef framleiðendur fá hámarksstuðning frá Evrópska vetnisbankanum, samkvæmt gögnum frá ICIS.
Bankinn, sem tilkynnt var um í september 2022, miðar að því að styðja vetnisframleiðendur með uppboðskerfi þar sem tilboðsgjöfum er raðað eftir verði á hvert kílógramm af vetni.
Með því að nota Nýsköpunarsjóðinn mun framkvæmdastjórnin úthluta 800 milljónum evra til fyrsta uppboðsins sem fær stuðning frá Evrópska þróunarbankanum, með niðurgreiðslum sem eru hámarksstyrkir 4 evrur á kílógramm. Vetnið sem á að bjóða upp verður að vera í samræmi við lög um heimild til endurnýjanlegra eldsneytisgjafa (RFNBO), einnig þekkt sem endurnýjanlegt vetni, og verkefnið verður að ná fullum afköstum innan þriggja og hálfs árs frá því að fjármagn hefur verið veitt. Þegar vetnisframleiðsla hefst verða fjármagn tiltækt.
Sigurbjóðandi fær síðan fasta upphæð, byggða á fjölda tilboða, í tíu ár. Bjóðendur geta ekki haft aðgang að meira en 33% af tiltækri fjárhagsáætlun og verða að hafa verkefnisstærð að minnsta kosti 5 MW.
1 evra á hvert kílógramm af vetni
Holland mun framleiða endurnýjanlegt vetni frá og með 2026 með 10 ára kaupsamningi um endurnýjanlega orku (PPA) á kostnað upp á 4,58 evrur/kg miðað við jafnvægishlutfall verkefnisins, samkvæmt matsgögnum ICIS frá 4. apríl. Fyrir 10 ára PPA-samninginn um endurnýjanlegt vetni reiknaði ICIS út endurheimt fjárfestingarkostnaðar í rafgreiningartækinu á PPA-tímabilinu, sem þýðir að kostnaðurinn verður endurheimtur í lok styrktímabilsins.
Þar sem vetnisframleiðendur geta fengið fulla niðurgreiðslu upp á 4 evrur á hvert kg, þýðir það að aðeins þarf 0,58 evrur á hvert kg af vetni til að ná endurheimt fjármagnskostnaðar. Framleiðendur þurfa þá aðeins að rukka kaupendur minna en 1 evru á hvert kílógramm til að tryggja að verkefnið gangi í gegn.
Birtingartími: 10. apríl 2023
